رفلاکس معده در نوزادان

بیماری رفلاکس یا ریفلاکس گاستروازوفاژیال یک بیماری شایع در نوزادان است، حدود نیمی از شیرخواران در سه ماهه اول پس از تولد چندین مرتبه در روز بالا می‌آورند. در برخی موارد، نوزادان تا سنین ۱۲ تا ۱۴ ماهگی به این عارضه مبتلا هستند. آمارها نشان میدهد معمولا دو سوم نوزادان چهارماهه علائم بیماری رفلاکس معده را دارند. پس از یک سالگی حداکثر ۱۰ درصد از کودکان به علائم رفلاکس معده مبتلا هستند . این عارضه یک فرایند خود محدود کننده در نوزادان است.

نکته: این بیماری در بسیاری از کودکان خوب می‌شود، به ندرت ممکن است رفلاکس معده تا دوران کودکی ادامه یافته و باعث آسیب به مری شود.

رفلاکس معده به مری در نوزادان چگونه است؟

هنگامی که کودک شیر یا غذا می‌خورد، غذا از طریق مری که به آن لوله گوارشی هم گفته می‌شود، وارد معده می‌شود و وقتی که غذا به معده رسید، یک حلقه از عضلات از بازگشت غذا به مری جلوگیری می‌کند. اما در زمانی که عضلات به درستی بسته نشوند، غذا می‌تواند به سمت مری بازگردد که به این عارضه رفلاکس معده به مری ( ریفلاکس گاستروازوفاژیال ) گفته می‌شود. در واقع رفلاکس گاستروزوفاژیال زمانی اتفاق می‌افتد که محتویات شکم به سمت عقب بازمی‌گردد.

کودکان مبتلا به رفلاکس معده به مری ( کودکان زیر دو سال ) از دهانشان مایعی شامل بزاق و اسیدهای معده بیرون می‌آید. این اسید معده که به پوشش مری کودک شیرخوار برخورد می‌کند باعث سوزش سر دل می‌شود که به آن ترش کردن هم گفته می‌شود. در حقیقت رفلاکس معده به مری یک بیماری جدی و بلند مدت است که در آن اسید معده باعث تحریک مری می‌شود.

رفلاکس معده و تفاوت بین آن با بیماری رفلاکس معده به مری چیست؟

اگر نوزادان مبتلا به علائمی که آن ها را از غذا خوردن باز می‌دارد هستند و یا آن هایی که تا سنین ۱۲ تا ۱۴ ماهگی به بیماری رفلاکس معده به مری مبتلا هستند در واقع به رفلاکس معده مبتلا شده‌اند. که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه شود.

چرا شیرخواران معمولا به رفلاکس معده به مری و رفلاکس معده مبتلا میشوند؟

زمانی که در شیرخواران رفلاکس گاستروزوفاژیال بروز پیدا میکند به آن دلیل است که اسفنکتر پایینی مری به طور کامل شکل نگرفته باشد و عضلات نمی توانند از بازگشت محتویات معده به مری جلوگیری کنند، و زمانی که محتویات معده وارد مری شد، نوزاد استفراغ میکند و هنگامیکه اسفنکتر نوزاد به طور کامل شکل گرفت، از آن به بعد نوزاد طبیعتا نباید دیگر بالا بیاورد. اما رفلاکس معده هنگامی در نوزادان پدیدار میشود که عضله اسفنکتر پایینی مری ضعیف یا شل باشد. این ضعف یا شلی عضله باعث می‌شود که محتویات معده بتوانند به سمت مری بازگردند.

حتما بخوانید : تشخیص ناهنجاریهای جنین

علائم رفلاکس معده به مری و رفلاکس معده در نوزادان چیست و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد :

از علائم اصلی رفلاکس معده به مری در شیرخواران بالا آوردن یا همان استفراغ بیش از حد معمول است.

نوزادان مبتلا به رفلاکس معده ممکن است دارای یک یا چند علامت از علائم زیر باشند:

• کمر درد معمولاً در هنگام غذا خوردن یا پس از آن
• کولیک: گریه کردنی که بیش از ۳ ساعت در روز بدون دلیل پزشکی طول بکشد.
• سرفه کردن های زیاد
• استفراغ یا مشکل بلع
• تحریک‌پذیری به خصوص پس از غذا خوردن
• ذات‌الریه: یک عفونت در یک یا دو ریه
• تغذیه بد یا شیر نخوردن نوزاد
• اختلال در رشد و سوءتغذیه
• عدم وزن گیری نوزاد
• مشکلات تنفسی در نوزاد
• استفراغ
• کاهش وزن نوزان
• خس‌خس سینه: صدای شدید خس‌خس سینه در هنگام نفس کشیدن نوزاد

و اما علائمی وجود دارد که در صورت بروز هر یک از آنها باید حتما به پزشک مراجعه نمایید، این موارد شامل :

• استفراغ زیاد نوزاد
• استفراغ شدید و جهنده مرتب به خصوص در نوزادان کمتر از دو ماه
• مایع استفراغی که مشخصات زیر را داشته باشد.
• استفراغ زرد یا سبز رنگ
• استفراغ پنیری شکل یا قهوه‌ای رنگ
• استفراغ خونی
• بروز مشکلات تنفسی پس از استفراغ و بالا آوردن
• غالباً نوزاد از شیر خوردن امتناع کرده و به همین دلیل وزن او کم شده و رشد وی دچار اختلال می‌شود.
• گریه مدام سه ساعت یا بیشتر در روز و تحریک‌پذیری بیش از حد معمول
• بروز علائم کم‌آبی در بدن مانند خشک بودن پوشک یا بهانه‌گیری زیاد

راه های تشخیص :

سونوگرافی رفلاکس

هنگامیکه به پزشک مراجعه میکنید معمولاً با پرسش برخی سؤالات در مورد علائم نوزاد و انجام معاینات بالینی می‌تواند بیماری را تشخیص دهد.

 آزمایش‌هایی برای کمک به تشخیص وجود دارد که پزشک آن را تجویز مینماید :

• تست‌های آزمایشگاهی: آزمایش خون و آزمایش ادرار می‌تواند به تشخیص کمک کرده و بیماری‌های احتمالی دیگر که موجب استفراغ و کاهش وزن می‌شوند را رد نماید.
• با بررسی PH مری: برای سنجش میزان اسیدی بودن مری کودک، پزشک یک لوله باریک از طریق دهان یا بینی نوزاد وارد مری او می‌کند. لوله به دستگاهی متصل است که میزان اسیدی بودن مری را نشان می‌دهد. نوزاد شما ممکن است برای انجام این آزمایش در بیمارستان بستری شود.
• عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس: این عکس‌ها ناهنجاری‌های دستگاه گوارش مانند انسداد را نشان می‌دهد. ممکن است قبل از انجام این آزمایش تصویری، مایع کنتراست ( باریم ) به کودک شما داده شود.
• آندوسکوپی فوقانی: یک لوله مخصوص که سر آن یک دوربین تعبیه شده است ( اندوسکوپ ) از طریق دهان کودک وارد مری، معده و قسمت اول روده وی می‌شود. نمونه بافت برای آنالیز برداشته می‌شود. معمولاً آندوسکوپی برای نوزادان و کودکان تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود.

اقدامات درمانی در رفلاکس معده

در حقیقت درمان به علائم و سن نوزاد بستگی دارد و شامل موارد زیر می باشد :

• تغییرات غذایی
• دارو درمانی
• عمل جراحی

میتوانید از طریق پزشک خانم سونوگرافی در بهترین سونوگرافی تهران به مشکل نوزاد خود بپردازید.

سونوگرافی برای نوزادان همه روزه وجود دارد و جای نگرانی نیست سونوگرافی شبانه روزی و سونوگرافی روزهای تعطیل میتواند به شما کمک کند تا در هر ساعتی به پزشک سونوگرافر مراجعه کنید، همچنین با مراجعه به سایت طب اعتماد ژیار میتوانید از قبل نوبت بگیرید و تعیین وقت قبلی داشته باشید.

منبع : drhodaee